کمر درد چیست و چگونه میتوان از آن خلاص شد؟

فیزیوتراپیست ابوالفضل فارسی در گفتگو با آفتاب شیراز:

لطفا در مورد ساختار کمر توضیح مختصری بفرمائید:

ستون فقرات، محور مرکزی تنه را شکل می دهد و از قاعده جمجمه شروع شده و در تمامی طول گردن و تنه امتداد می یابد. این ستون از به هم پیوستن تعدادی استخوان به نام مهره تشکیل شده که روی هم قرار گرفته اند و به وسیله رباط ها، عضلات  و دیسک های بین مهره ای به هم متصل شده اند. طول ستون مهره ها در شخص بالغ 65-55 سانتی متر بوده و 33 مهره دارد که 24 مهره متحرک و 9 مهره غیر متحرک اند و به هم چسبیده اند و دو استخوان خاجی و دنبالچه را می سازند.

ستون مهره ها به پنج قسمت تقسیم می شوند:

1-ناحیه گردنی که شامل 7 مهره است.

2-ناحیه سینه ای یا پشتی که شامل 12 و مهره است.

3- ناحیه کمری که شامل 5 مهره است و مهره آخر کمر ( مهره پنجم) به استخوان خاجی وصل می شود.

4- ناحیه خاجی که شامل 5 مهره است. در زمان بلوغ به جوش خورده است و استخوان واحدی به نام ساکروم را تشکیل می دهد.

5- ناحیه دنبالچه ای که شامل 4 مهره است و در زمان بلوغ بهم جوش خورده و استخوان دنبالچه را به وجود می آورد.

عوامل خطرزایی که باعث کمر درد می شوند کدامند؟

کمر درد موضوعی جدی است گاهی با ساده ترین حرکات به وجود می آید. کمر درد نتیجه ما ها و حتی سال ها وضعیت بدنی ضعیف، مکانیک های بدنی غلط، زندگی پر از استرس و اضطراب، عادت های شغلی و زندگی غلط، از دست دادن انعطاف پذیری و کمبود آمادگی جسمانی عمومی و حوادث است.

یکی از بزرگترین گروه های مراجعه کننده به مراکز فیزیوتراپی و پزشکان را بیماران مبتلا به کمر درد تشکیل می دهند.

هر کدام از اعضای داخلی بدن مثل کبد ،روده ها ،کیسه صفرا ،معده و…دارای حرکات خاص خود می باشند .در صورتی که حرکات آنها در اثر عوامل مختلف محدود شود باعث کمردرد و گردن درد و شانه درد و …می شوند.

بیماران کمر درد را به چند گروه تقسیم می کنند؟

گروه اول شامل بیماران با علائم بیرون زدگی دیسک کمر به خصوص دیسک بین مهره های 4 و 5 کمری و بین مهره های پنجم کمری و اول خاجی و بیماران با تنگی کانال نخاعی که گروه بزرگی از بیماران کمر درد را تشکیل می هند.

گروه دوم به علت اختلال در وضعیت بیماران و ضعف عضله و لغزندگی مهره های کمر و آرتروز، وجود اسپاسم و نقاط دردناک در عضلات کمر و لگن، اختلال در عملکرد مهره های کمری لگنی و مفاصل کمر بند لگنی. همچنین عواملی مانند پوکی استخوان و رماتیسم مفاصل و دردهای احشائی خود را به صورت کمر درد نشان می دهند مثل درد کلیه ها، کیست تخمدان، مشکلات پروستات و روده ها و…

لطفا در خصوص مهمترین علامت دیسک کمر توضیحاتی بفرمائید.

مهمترین علامت این بیماران، دردهای تیر کشنده و سوزشی به ساق پا و احساس بی حسی و مور مور و سوزن سوزن شدن در ساق پا و انگشتان می باشد و این علائم  معمولا با خم شدن تنه بیمار به جلو افزایش می یابد.

در صورتی که دیسک کمر به موقع درمان نشود علائمی مثل حساسیت بیش از حد در پا ایجاد می کند و بیمار با کوچکترین تماس و لمس واکنش نشان می دهد در چنین شرایطی درمان دشوارتر می باشد. گاهی دیسک کمر توام با مشکلات دیگر در ستون فقرات می باشد مثل گرفتگی عضلات و نقاط دردناک در عضلات و گاهی اختلال در عملکرد مفاصل کمر و کمربند لگنی.  بعضا مشاهده شده است که گرفتگی ها و نقاط دردناک در ناحیه کمر و لگن می تواند علائمی شبیه دیسک کمر ایجاد کند که به اشتباه دیسک کمر تشخیص داده می شود.

علل تنگی کانال نخاعی کدامند؟

آرتروز پیشرفته ی ستون فقرات،تخریب دیسک های بین مهره ها و ضخیم شدن مفاصل فاست بین مهره ها و ضخیم شدن عناصر داخلی کانال نخاعی از علل ایجاد کننده تنگی کانال نخاعی می باشد.این بیماران در حالت ایستاده و راه رفتن ، علائم درد و بی حسی و مور مور در اندام های تحتانی دارند و با نشستن علائم آنها بهبود می یابد.شایان ذکر است معمولا این بیماران یک وضعیت ضد درد به خود می گیرند و تنه را به جلو خم می کنند تا درد کاهش پیدا کند.

صحبت از اختلال عملکرد مهره های کمر شد لطفا در این خصوص توضیحاتی بفرمائید.

اجازه دهید این مساله را با یک مثال ساده توضیح دهم . فرض کنید فردی شغلش ایجاب می کند که تنه را به سمت جلو خم کند و چیزی را از زمین بر دارد،در این صورت مهره های کمر به سمت جلو حرکت می کنند در این حالت وقتی تنه را بلند می کند مهره های کمر به سمت عقب حرکت می کند در این حالت به علت بی کفایتی عضلات و عوامل دیگر یکی از مهره های کمر جلو رفته ،گیر کرده و عقب نمی آید این مسآله باعث اختلال در عملکرد آن مهره ی کمری می شود و کمر درد ایجاد می کند.

با توجه به توضیحات بالا این اختلال عملکرد می تواند در جهات مختلف باشد و می تواند به علت درگیری مفاصل بین مهره ای فاست یا کشیدگی عضلات و رباط ها اتفاق می افتد.

خدمات فیزیوتراپی جهت درمان کمر درد کدامند؟

فیزیوتراپیست ابتداباید ارزیابی دقیق از زانو،لگن،مفصل ران و مچ پا بع عمل آورد  و براساس ارزیابی عضلات ضعیف شده تقویت می شود و عضلات کوتاه شده تحت کشش قرار میگیرد و عضلات و بافت های درگیر آزاد میگردد.

درمان های فیزیوتراپی  کمردرد شامل فعالیت های فیزیکی کنترل شده می باشد حتی در بیماران مبتلا به دیسک کمر حاد در شروع ،استراحت زیاد تجویز نمی شود.نشستن طولانی مدت برای بیماران دیسک کمر مناسب نمی باشد. استراحت مطلق بش از 2 هفته اثر نامطلوبی بر بدن دارد.

درمان های فیزیوتراپی مثل جریانهای تحریک الکتریکی ،گرما درمانی ،سرما درمانی ،التراسوند ،لیزر و مگنت را می توان برای کاهش درد استفاده نمود. با تجویز صحیح کمربند های طبی از آوردن فشار بر ستون فقرات کمری می توان کاست . در مواردی مثل دیسک کمر و تنگی کانال نخاعی تکنیک های  آزاد سازی عصب و درمان دستی استفاده می شود . در اختلال عملکرد مهره ها و مفصل کمری لگنی و مفاصل کمر بند لگنی ،تکنیک های درمان دستی فوق العاده مؤثر است.

درمان کمردرد های شایع: فیزیوتراپیست ها نقش مهمی در درمان کمردرد دارند .در زمان مراجعه بیمار به فیزیوتراپیست ،ابتدا ارزیابی دقیق انجام می دهد و سپس بر اساس ارزیابی ،درمان کمردرد انجام می شود. برای درمان چرخش لگن و مهره های کمر از تکنیک های درمان دستی و ورزش درمانی استفاده می کند.در درمان درگیری عضلات از تکنیک های آزادسازی عضله و سوزن خشک استفاده می کنند.

در درگیری عضلات کمر و لگن که به صورت نقاط دردناک خود را نشان می دهد ، تکنیک های درمان دستی و درای نیدلینگ (سوزن خشک)بسیا موثر است .تجویز وآموزش ورزش درمانی متناسب با کمر درد می تواند به بهبود کمر درد و افزایش تحمل عضلات کمک کند و از برگشت دوباره کمر درد جلوگیری کند.همچنین آموزش درست انجام فعالیت های مختلف روزمره و نحوه ی صحیح خوابیدن و نشستن توسط فیزیوتراپیست به کنترل درد کمک می کند.آب درمانی زیر نظر یک متخصص آب درمانی در بعضی از کمر درد ها می تواند موثر باشد . مشاوره با روانپزشک و روانشناس در مواردی که بیمار افسردگی ،اضطراب و مشکلات روحی و روانی دارد می تواند در روند درمان موثر باشد.

نکته ای که اینجا نیاز هست روی آن تاکید کنم این است که امروزه در درمان کمر درد تکنیک های مختلف درمان دستی و درای نیدلینگ (سوزن خشک)بسیار موثر است.

مراجعه کنندگان عزیز، پس از مراجعه به کلینیک تخصصی فیزیوتراپی آفتاب و ارزیابی بالینی و تشخیص دقیق، ما بهترین و بروزترین خدمات فیریوتراپی را برای شما به ارمغان میاوریم. کلنیک فیزیوتراپی آفتاب با دستگاه های بروزی چون: مگنت تراپی ، درمان دستی ، الکتروتراپی، شاک ویو، لیزر پرتوان و کم توان،CPM ، دستگاه ترکشن گردن و ترکشن کمر، دستگاه بیوفیدبک و تمرینات اطلاحی و تخصصی فیزیوتراپی همراه با مجرب ترین کادر درمان و در مجهزترین فضای درمانی برای شما بهترین ها را برای شما فراهم کرده است.

جهت دریافت معاینه و مشاوره بالینی دقیق با ما تماس بگیرید.
شماره های تماس کلینیک فیزیوتراپی آفتاب:
07136364143 / 09174551837