دلایل درد دنبالچه در دوران بارداری و پس از زایمان و روش های کاهش درد آن

دنبالچه چیست ؟

دنبالچه استخوان کوچکی است که در پایین استخوان خاجی به لگن می پیوندد . این اتصال سمفیز ساکروکوکسیژیال نامیده می شود و توسط پنج رباط پشتیبانی می شود . علاوه بر این ، دنبالچه به رباط طولی قدامی و رباط فوق خاری متصل است و این رباط ها درواقع تا جمجمه و گردن امتداد دارند . به دلیل تحرک دنبالچه و این ارتباطات است که بسیاری از حرکات ما بدون درد انجام می شود . اگر چه دنبالچه استخوان کوچکی است ؛ اما ماهیچه های بسیاری به آن متصل هستند که آن را به بازیکنی قدرتمند در بدن تبدیل می کنند . در سمت پشت ، دنبالچه به عضله ی سرینی بزرگ که سنگین ترین عضله ی بدن است و استخوان ران را به سمت عقب می برد ، متصل می شود . در سمت جلو ، دنبالچه به ده عضله (پنج عضله در هر طرف ) متصل می شود که به ایجاد کف لگن خلفی کمک می کند . اتصال آن به کف لگن هم چنین باعث می شود که موقعیت های متفاوتی در مردان و زنان داشته باشد . در مردان دنبالچه به سمت جلو است اما در زنان به سمت پایین است .این در زایمان بسیار مفید است زیرا فضای اضافی برای نوزاد فراهم می کند.

 

 

چرا دنبالچه مهم است ؟

استخوان دنبالچه در هنگام نشستن مهم است زیرا به تشکیل یک سیستم سه پایه با ایسکیوم ( قسمت های استخوانیِ زیر باسن ) کمک می کند .

نشستن روی هر سه نقطه به توزیع وزن بدن می کند و هم تعادل و ثبات منطقه را ایجاد می کند .زمانی که از حالت ایستاده به نشسته می رویم این استخوان کوچک  می تواند بین ۵ تا ۲۵ درجه حرکت کند .

به دلیل اتصال دنبالچه به عضلات کف لگن ، این استخوان در ثبات و استحکام کف لگن نقش دارد ؛ هم چنین به حمایت از مقعد کمک می کند تا به ما اجازه ی حرکات روده را بدهد ، از واژن حمایت می کند و حتی به راه رفتن ، دویدن  و حرکت کمک می کند .

 

علل درد دنبالچه در دوران بارداری و پس از زایمان

زنان پنج برابر بیشتر از مردان در معرض درد دنبالچه هستند . این عارضه در مادرانی که بچه دار شده اند شایع تر است . علاوه بر آناتومی دنبالچه و این واقعیت که دنبالچه خانم ها به سمت پایین است ، چند دلیل وجود دارد که دنبالچه ممکن است باعث درد در دوران بارداری و پس از زایمان شود :

۱-تروما : منظور از تروما دررفتگی یا شکستگی است که می تواند در اثر حرکات تکراری (مانند اسب سواری ) ، افتادن یا زایمان اتفاق بیفتد . تروما هم چنین ممکن است با کنده شدن عضله ی لواتور آنی همراه باشد که در قسمت ترومای هنگام تولد مورد بحث قرار خواهد گرفت .

۲-تغییرات بارداری : در دوران بارداری و پس از زایمان بدن تغییر می کند . تغییرات اندکی که اکثر خانم ها متوجه آن می شوند ، تغییر در قوس کمر است . بسیاری از زنان متوجه می شوند که وقتی می ایستند یا باید باسن های خود را جمع کنند و یا قوس کمرشان افزایش می یابد . هم چنین در دوران بارداری تغییر در مرکز ثقل بدن و کاهش قدرت عضلات اتفاق می افتد زیرا عضلان شکم ما به معنای واقعی کلمه کشیده می شوند تا جا برای کودک باز شود .

۳-موقعیت نوزاد : اگر نوزاد در سمت عقب باشد ، به معنی این است که قسمت استخوانی و سخت سر او روی استخوان خاجی و دنبالچه ی مادر فشار می آورد . این فشار اضافی و جسم استخوانی روی استخوان دنبالچه می تواند منجر به ناراحتی مادر شود .

۴-ترومای هنگام تولد : چه زایمان طبیعی داشته باشید و چه سزارین ، کف لگن ممکن است در حین زایمان تحت تاثیر قرار گیرد .در زایمان واژنی ، ۱۰ تا ۳۰ درصد زنان دچار پارگی عضله ی لواتور آنی می شوند . لواتور آنی یکی از عضلاتی است که به دنبالچه می چسبد و ارتباط نزدیکی با افتادگی اندام های لگن دارد . با این وجود ، عضله ی لواتور آنی حتی اگر حدود یک سوم از قدرت طبیعی خود ضعیف تر شده باشد و ۵۰٪ بیشتر از حد طبیعی هم کشیده شود ، می تواند عملکرد خود را انجام دهد .

 

 

در طول زایمان طبیعی ، عضلات و رباط ها باید کشیده شوند تا نوزاد از کانال زایمان خارج شود. در واقع روند زایمان به طور ذاتی کمر ، استخوان خاجی و دنبالچه را بی ثبات می کند تا این کشش و باز شدن امکان پذیر شود . در حالی که باز شدن لگن برای زایمان ضروری است ، اگر عضلات و رباط های دو سمت به طور یکسان کشیده نشوند یا بیش از حد کشیده شوند ممکن است منجر به درد شود .

استفاده از بی حسی اپیدورال هم با کمردرد بعد از زایمان واژنی و سزارین مرتبط است . در طول هر دو نوع زایمان ، بدن می تواند در یک موقعیت استرس قرار گیرد . با این حال استفاده از اپیدورال تشخیص موقعیت های تحت استرس را دشوارتر می کند ، زیرا مادر نمی تواند درد را احساس کند و بنابراین نمی داند که در وضعیت استرس زا قرار دارد و باید وضعیت خود را تغییر دهد . بدون اپیدورال ، بدن دارای رفلکس های محافظ طبیعی است که با اپیدورال به دلیل بی حسی پوشانده می شوند . اگر چه غیر قابل تصور است ، اما تحقیقات نشان داده که درد مربوط به اپیدورال ممکن است تا چند هفته پس از زایمان ظاهر شود .

زایمان سزارین هم چنین از جراحی های بزرگ شکمی است و بنابراین غیر معمول نیست که زنان پس از زایمان درد مربوط به چسبندگی بافت زخم را تجربه کنند . کشش بافت روی اسکار های سزارین می تواند گسترده باشد و ممکن است باعث درد در قسمت فوقانی و پایینی کمر یا ناراحتی لگن شود .

۵-اختلال عملکرد کف لگن : منظور از اختلال می تواند اسپاسم یا ضعف کف لگن و یا حتی هر دو باشد . هم چنین می تواند به معنی این باشد که عضلات هماهنگ نیستند .

۶-عادت های نادرست  : حفظ ستون فقرات در وضعیت خنثی در هر دو حالت ایستاده و نشسته بسیار مهم است . مادران اغلب پس از نشستن دچار درد دنبالچه یا ناراحتی می شوند زیرا به جای صاف نشستن ، لگن را به عقب می چرخانند و روی استخوان دنبالچه می نشینند . این قضیه ارتباط نزدیکی با تغییرات بارداری دارد و بسیاری از زنان در حفظ ستون فقرات خنثی در دوران بارداری و پس از زایمان مشکل دارند . همان ستون فقرات خنثی که برای نشستن و ایستادن به آن نیاز داریم ، همان چیزی است که باید حین بلند کردن فرزند هم حفظ شود . اغلب اوقات مادران برای فعالیت های روزمره مانند بلند کردن نوزادان از داخل و خارج تخت یا صندلی ماشین یا کار های خانه مانند جاروبرقی و برداشتن اسباب بازی ها به طور مداوم به جلو خم می شوند و هنگام چرخیدن به جای استفاده از پاها و باسن ، از کمر خود استفاده می کنند .

۷-درد ارجاعی : محل درد همیشه مولد درد نیست .درد دنبالچه ممکن است از ناحیه ی کمر ، باسن ، جای زخم سزارین و یا حتی به علت کم بودن حرکت پا باشد .

 

 

درمان درد دنبالچه در طی بارداری و پس از زایمان

۱-درمان دستی : درمان های مختلفی مثل سوزن خشک ، طب سوزنی ، آزادسازی احشایی و تکنیک های دستی دیگر همه گزینه هایی برای کمک به تسکین درد دنبالچه هستند . به لطف همه  آن اتصالات عضلانی ، رباطی و تاندونی ، درمان دستی دنبالچه می تواند با بازگرداندن حرکت طبیعی عضلات برای کاهش درد مفید باشد .

۲-تمرینات کف لگن : تمرینات کف لگن فقط شامل تمرینات کگل نیست بلکه در راستای این است که کف لگن  متحرک، با ثبات و هماهنگ باشد . حتی نحوه ی قرار گیری دنبالچه هم مهم است زیرا اگر دنبالچه به سمت چپ کشیده شود ، می تواند عضلات کف لگن در سمت چپ را کوتاه کند و در عین حال ، عضلات کف لگن در سمت راست کشیده شود . تمرینات هم شامل تقویت کف لگن و هم شامل ریلکس کردن آن است .

۳-سبک زندگی / عادات : همانطور که عادات ما می تواند بر درد دنبالچه تاثیر منفی بگذارد ، به همان اندازه در کمک به درد دنبالچه مفید است . حفظ یک ستون فقرات خنثی ( انحنای ملایم و طبیعی کمر ) هنگام نشستن، ایستادن ، بلند شدن از رختخواب ، بلند کردن اجسام و حتی استفاده از دستشویی مفید است . تنفس کامل دیافراگمی و ایجاد فشار مناسب داخل شکمی ( تنش مورد نیاز برای حمایت از بدن ) نیز مهم است . هر بار که نفس می کشیم ، عضلات شکم ، عضلات پشت ، دنده های پایینی و حتی کف لگن باید به آرامی به سمت پایین و خارج حرکت کنند . این مهم است زیرا با عمل مانند یک ماساژ مداوم به سلامت روده کمک می کند ، به کمر ثبات می بخشد و به طور طبیعی کف لگن را کشیده و تقویت می کند .

۴-تمرینات  دیگر : علاوه بر تنفس ورزش هایی وجود دارد که می تواند به درد دنبالچه کمک کند . به دلیل چسبندگی دنبالچه به عضله ی سرینی بزرگ ، اغلب تقویت این عضله مهم است . در صورتی که عضله ی سوآس ( عضله ی جلوی باسن ) سفت باشد می تواند سرینی بزرگ را مهار کند بنابراین کشش عضله ی سواس قبل از فعال کردن باسن اهمیت دارد.

 

 

منابع:

http://www.bonsecoursphysicaltherapy.com/

https://idioms.thefreedictionary.com/pain+in+the+butt

https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/a-pain

http://www.pelvicfloorcenter.com/

دیسک کمر و درد طاقت فرسای ناشی از آن، یکی از مشکلات رایجی است که کار و زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار داده و حرکت را به شدت محدود می‌نماید. فیزیوتراپیست ابوالفضل فارسی با بیش از نوزده سال سابقه درمان درخشان ، می‌تواند به کمک درمان های غیر جراحی و بدون عوارض، دوران نقاهت طولانی شما را به اتمام برساند. 


مراجعه کنندگان عزیز، پس از مراجعه به کلینیک تخصصی فیزیوتراپی آفتاب و ارزیابی بالینی و تشخیص دقیق، ما بهترین و بروزترین خدمات فیریوتراپی را برای شما به ارمغان میاوریم. کلنیک فیزیوتراپی آفتاب با دستگاه های بروزی چون: مگنت تراپی ، درمان دستی ، الکتروتراپی، شاک ویو، لیزر پرتوان و کم توان،CPM ، دستگاه ترکشن گردن و ترکشن کمر، دستگاه بیوفیدبک و تمرینات اطلاحی و تخصصی فیزیوتراپی همراه با مجرب ترین کادر درمان و در مجهزترین فضای درمانی برای شما بهترین ها را برای شما فراهم کرده است.

جهت دریافت معاینه و مشاوره بالینی دقیق با ما تماس بگیرید.
شماره های تماس کلینیک فیزیوتراپی آفتاب:
07136364143 / 09174551837

• Instagram

جهت مشاهده آموزش های بیشتر ،صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید.